Prace idą do przodu – a my po dwóch miesiącach i wydanych ponad dwustu tysiącach złotych mamy na budowie… dosłownie „zero”.
Poprzedni wpis zakończyliśmy na etapie ław fundamentowych. Teraz czas na kolejny krok – ściany fundamentowe. To dwa różne, ale ściśle powiązane elementy konstrukcji domu.
- Ławy fundamentowe to poziome, żelbetowe pasy, które rozkładają ciężar budynku na grunt i stanowią jego solidną podstawę
- Ściany fundamentowe wznosi się na ławach – są pionowe, przenoszą obciążenia z konstrukcji domu i oddzielają część mieszkalną od gruntu, chroniąc ją przed wilgocią i stratami ciepła. Razem tworzą fundament – stabilny i bezpieczny punkt wyjścia dla całej budowy
Jak poradzić sobie ze ścianami fundamentowymi na budowie
W naszym przypadku ściany fundamentowe są wylewane z betonu. Ekipa szybko przystąpiła do układania systemowych szalunków, które już po kilku dniach tworzyły solidny, „pancerny” obrys budynku.
Wewnątrz znalazło się zbrojenie. Przed zalaniem, wspólnie z kierownikiem budowy i inspektorem, dokładnie obejrzeliśmy jego ułożenie
Przy odbiorze szalowania i zbrojenia warto zawsze sprawdzić kilka kluczowych kwestii:
- czy wymiary i położenie ław są zgodne z projektem i wytyczeniem geodety,
- czy szalunki są stabilne i szczelne,
- czy zbrojenie jest czyste, dobrze powiązane i ma zachowaną otulinę betonową,
- czy pręty startowe do ścian są rozmieszczone zgodnie z projektem,
- czy przepusty instalacyjne (woda, prąd, kanalizacja) są na swoim miejscu.
Przed betonowaniem konieczny jest odbiór przez kierownika budowy – po zalaniu poprawek już nie będzie.
U nas całość była wykonana solidnie, choć pojawiło się kilka drobnych korekt: dozbrojenie w miejscu słupa przy oknie i przesunięcie prętów będących zbyt blisko krawędzi szalunku. Brak otuliny mógłby prowadzić do korozji zbrojenia – warto być na to wyczulonym.
Hydrostop – ciekawy detal techniczny
Ściany fundamentowe od ław oddziela się warstwą hydroizolacji. Standardowo stosuje się papę, ale przy zbrojeniu łączącym ławy i ściany nie jest to możliwe. Zastosowaliśmy więc Hydrostop – rozwiązanie, które uszczelnia beton przez krystalizację, chroniąc go przed przenikaniem wody. To detal, który może zadecydować o trwałości całej konstrukcji.
Jak zaoszczędzić na ławach fundamentowych?
Ciekawostka: równolegle z nami budował sąsiad. Jego mały budynek powstał na ławach z bloczków betonowych, prostszych i tańszych w wykonaniu. Jeśli konstrukcja na to pozwala, to rozwiązanie warto rozważyć. Ostateczną decyzję zawsze podejmuje projektant na podstawie obliczeń
Mockup betonu architektonicznego
My tymczasem mieliśmy nie tylko trudniej ale postanowiliśmy skomplikować sobie sprawę jeszcze bardziej. Na fragmencie ławy wykonaliśmy próbkę betonu architektonicznego czyli materiału, z którego mają powstać niektóre ściany parteru.
Niestety efekt był daleki od oczekiwanego. Sporządziłem kilkustronicową listę uwag dotyczących jakości. Mockup pokazał, że konieczna będzie zmiana technologii. Więcej o tym opowiem w osobnym wpisie poświęconym betonowi architektonicznemu.
Prawidłowa hydroizolacja i termoizolacja ław fundamentowych
Podczas gdy ja analizowałem próbki betonu, ekipa nie zwalniała tempa.
Ławy zostały po obu stronach pokryte hydroizolacją Weber Superflex, nałożoną w dwóch warstwach. Chroni ona beton przed wilgocią, co przy wysokim poziomie wód gruntowych ma kluczowe znaczenie.
Na hydroizolację naklejono obustronnie ocieplenie z płyt XPS (Styrodur) z grubszą warstwą od zewnątrz. Dzięki temu wyeliminowaliśmy gruntowy mostek termiczny.
Całość zabezpieczono folią kubełkową, ułożoną kubełkami w stronę gruntu – o czym warto wspomnieć, bo na budowach często robi się to źle. Folia kubełkowa ma za zadania odprowadzenie wody, zabezpieczenie izolacji termicznej przed uszkodzeniami mechanicznymi i deformacją przy zasypywaniu fundamentów.
Jak zaoszczędzić na piasku?
Po wykonaniu fundamentów przyszedł czas na zasypanie wykopów i zagęszczenie gruntu.
Nasz piasek był jednak sypki, pylasty i równoziarnisty. Nie nadawał się do skutecznego ubicia, mimo nakładania warstwowego i polewania wodą. To częsty problem, który potrafi generować spore koszty.
Wykonawca przewidział w umowie wymianę tylko 30 cm gruntu. Gdybyśmy zamówili dodatkowy piasek – potrzebne byłoby ok. 20 wywrotek po 1400 zł każda.
Zamiast tego zdecydowaliśmy się mieszać piasek z wykopu z kupnym w proporcji 50/50. Dzięki temu koszt spadł z 28 000 zł do 14 000 zł. Warto stosować to rozwiązanie gdy jest możliwe.
Eksperymentalna instalacja podposadzkowa w pośpiechu
Ekipa zaskoczyła mnie tempem budowy instalacji podposadzkowej. Całość postanowili wykonać w jeden dzień. Musieli zdążyć bo zamówiony był już chudy beton.
Nie wzięli jednak pod uwagę, że mamy podwójną instalację podposadzkową. Czemu tak? To ekologiczny pomysł mojej żony, który realizujemy pierwszy raz w domu jednorodzinnym. Część ścieków to będzie nietypowy rodzaj szarej wody, oczyszczanej i wykorzystywanej ponownie.
Przez tą komplikację ekipa pracowała do nocy, co zresztą obserwowaliśmy na kamerce. Na tym etapie ważne jest wykonanie spadków a także zakorkowanie pionów aby nie dostał się do ich wnętrza beton.
Dna wszystko zostało zalane chudym betonem. Tym samym zakończyliśmy etap stanu zero. Niepozorny efekt, ale to właśnie te „roboty zanikające” tworzą solidny fundament całego domu. O zachodzie słońca, na działce, to pięknie wyglądało.
Budowa stanu zero domu. Podsumowanie zakończonego etapu:
Wykonane prace
- Izolacja pozioma pod bloczkami betonowymi papą podkładową
- Ściany fundamentowe żelbetowe
- Izolacja przeciwwilgociowa preparatem weber.tec Superflex 10 (3mm)
- Termoizolacja pionowa ścian fundamentowych grubość od 5 do 20 cm XPS
- Opaska z folii kubełkowej na ścianach fundamentowych
- Wykonanie instalacji kanalizacji podposadzkowej (podwójna)
- Obsypanie po zewnętrznej bryle budynku ziemią z wykopu
- Warstwa podsypki piaskowej pod podłogę na gruncie (piach z wykopu mieszany z 50/50 z piachem zakupionym)
- Warstwa rozdzielcza pod beton na gruncie – folia PE 0,3mm
- Chudy beton pod posadzki, gr. 10 cm
Koszty i harmonogram etapu:
- Wartość etapów zgodnie z planem: 105 896 zł brutto
- Prace i koszty dodatkowe: 16 920 zł brutto
- Czas wykonania etapów: 4 tygodnie
- Harmonogram: 1 miesiąc przed terminem
- Wykonawca etapu: Espiro Investment
Cała budowa w liczbach:
- Czas trwania: 7 tygodni
- Suma kosztów: 205 369 zł brutto
- Przekroczenie budżetu: +15% (głównie przez słabe grunty)
W kolejnym kroku zajmiemy się ścianami z betonu architektonicznego. To wymagający temat, rozmowy już trwają, szukamy rozwiązania.
Równolegle pokażę też sam projekt domu, bo dotąd zdominowała nas budowa.
Najciekwasze dopiero przed nam
Piotr Lewandowski, A8 Architektura
A8/LAB to mój dom i przestrzeń eksperymentu.
Seria A8/LAB to szczegółowa relacja z budowy domu pokazująca uczciwie i bez ściemy zmagania, z którymi spotka się każdy inwestor. Budowa domu krok po kroku.
Budując dla siebie, mogę pozwolić sobie na eksperyment. Szukam nowych technologii, materiałów i idei, które zmienią sposób, w jaki żyjemy we współczesnym domu. Tu sprawdzam rozwiązania, które dopiero będą kształtować architekturę – ekologiczne, nowoczesne i odważne. To miejsce, w którym testuję przyszłość, zanim zaproponuję ją klientom.
Jak zawsze budżet nie jest nieograniczony, a wymagania każdego z członków rodziny są inne, więc ta opowieść to nie tylko historia o architekturze, ale też o kompromisach i trudnych decyzjach.
Wpisy w serii A8/LAB